(DVO) - Nhiều cây chè cao hơn 12m, thân thẳng đuột, kích thước hơn nửa vòng tay người ôm, nằm sát bụi rậm... vì vậy nếu không được giới thiệu và để ý thì những người mới thấy lần đầu đều lầm tưởng đây là một loại cây rừng nào đó.
< Chè ở núi Cà Đam mọc hoang dã, tự nhiên khắp nơi.

Nằm khá sâu trong rừng, địa hình đi lại khó khăn và hiểm trở... cho nên ngay cả nhiều người dân Quảng Ngãi cũng không biết rằng ở khu vực núi Cà Đam, xã Trà Bùi, huyện miền núi Trà Bồng hiện vẫn đang tồn tại hàng ngàn cây chè, mà tuổi đời nhiều cây lên trên 200 năm tuổi.

< Cận cảnh cây chè vài trăm năm tuổi.

Nhiều già làng ở huyện Trà Bồng khi nghe hỏi về cây chè ở núi Cà Đam đều lắc đầu: "Không biết số cây chè có nguồn gốc từ đâu và được trồng bao giờ. Nhưng từ khi sinh ra đã nghe ông cha kể và thấy rồi".
Dulichgo
Cũng theo lời lý giải của các già làng trong vùng, có lẽ do khí hậu ở núi Cà Đam lạnh quanh năm; còn đất thì khô cằn... cho nên cây chè thân không to và xòe tán rộng như những nơi khác.

< Do điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nên cây chè  ở đây cao và thẳng đuột.

Theo đó dù mọc đã vài chục năm thế nhưng cây chè ở núi Cà Đam khẳng khiu và thẳng đuột, với thân chỉ to bằng cổ chân người lớn.

< Theo các già làng, những cây chè có thân to thế này thì tuổi đời phải trên 200 năm.

Đưa tay chỉ vào vườn chè có thân chỉ to bằng lon nước ngọt nằm ở cạnh nhà, ông Hồ Văn Tạch (42 tuổi, ở thôn Làng Trẫu, cùng xã) cho biết: Số cây chè này phải trên 20  năm mới to được bằng ngần này.
Dulichgo
Và tuy mọc trên đất rẫy vườn nhà của người dân, thế nhưng toàn bộ số cây chè ở núi Cà Đam là tự mọc và phát triển chứ không phải trồng, hay chăm sóc.

Qua quan sát thì cùng với số cây chè nhỏ, còn có những rẫy chè với hàng trăm cây to lớn, với chiều cao trên 12m và đường kính thân cây 50-70cm; mọc xen lẫn với cây rừng trải rộng trên diện tích cả hécta.

< Người dân thu hoạch chè để chuẩn bị bán.

Già Hồ Văn Trường (60 tuổi, cùng ở Làng Trẫu) xác nhận: Với những cây chè có thân to như vậy phải mọc đã được mấy trăm năm rồi.

Theo đó để hái lá trên các cây chè này, người dân phải trèo lên bẻ, hoặc dùng rựa chặt nhánh, cành rồi sau đó loại bỏ bớt đoạn to; bó lại thành từng lọn nhỏ và đem bán.

Vì mọc tự nhiên và hoang dã xen lẫn với cây rừng, cho nên không thể ước tính diện tích là bao nhiêu, thế nhưng theo người dân Trà Bùi thì số lượng cây chè hiện có ở núi Cà Đam phải lên con số hàng chục ngàn cây.
Dulichgo
Với giá bán từ 2000-4000 đồng/bó chè có lọn to cỡ gần 2 nắm tay người lớn, rừng chè này đã góp phần làm tăng thêm nguồn thu cho hàng trăm hộ dân các bản làng ở vùng núi Cà Đam.

Theo Công Xuân (Dân Việt)
Du lịch, GO!

(TPO) - Một ngày dịp áp cuối năm dương lịch vừa rồi, tôi lại về Thanh trèo lên chỗ Ðá Vọng Phu trên ngọn núi Nhồi. Sau hơn 24 năm, kể từ kiếp nạn của nàng Tô Thị năm 1991 ấy.

Giữa năm 1991, nàng Tô Thị đá bồng con trên núi Tô Thị ở Lạng Sơn, vốn nổi tiếng bởi truyện cổ tích Nàng Tô Thị và câu ca dao “Ðồng Ðăng có phố Kỳ Lừa / Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh…”,  đổ nhào xuống vực. Tiếng rền của vụ đổ, mà người ta cho là hậu quả của việc lấy đá nung vôi ấy kinh động cả nước. Nhân đó, người ta mới nhìn lại thấy nước mình quả là có lắm đá vọng phu, thật là tương ứng với lịch sử bi tráng của dân tộc. Liệt kê ra thấy những là Vọng Phu trên đỉnh núi Bà, Bình Ðịnh; Vọng Phu trên đỉnh núi M'drak, Ðắk Lắk; Vọng Phu trên đỉnh núi Nhồi, Thanh Hóa; Vọng Phu bên bờ khe Giai, Nghệ An…

Khi đó, tự dưng trong đầu tôi ong lên tiếng nổ mìn ùng ùng phá đá nung vôi ngày hai cữ trưa và cuối chiều ở núi Nhồi mà hôm nào tôi cũng nghe hồi còn học ở Trường cấp 3 Lam Sơn, thị xã Thanh Hóa vào cuối những năm 70. Tiếng ong ong ấy thúc tôi về leo ngọn núi Nhồi, lên chỗ Ðá Vọng Phu xem nó sắp đổ chưa, rồi lang thang trong làng đá Nhồi để lấy thông tin tư liệu và cả… tâm trạng nữa để viết bài ký “Tô Thị đổ, Vọng Phu lo”.

Ðược ông Trịnh Ngữ - Giám đốc bảo tàng Thanh Hóa khi đó cung cấp nhiều tư liệu, được anh Ngân cán bộ của ông Ngữ dẫn đi các ngóc ngách làng Nhồi và cả vùng văn hóa đá bao quanh bán kính đến vài cây số, được hầu chuyện nghệ nhân lừng danh Lê Văn Ngũ về nghề chế tác đá, thành thử tôi trở thành một tay có hiểu biết kha khá về đá Nhồi, làng Nhồi và nghề đá núi Nhồi.

Hồi đó, nhìn khu núi tan hoang sau mấy chục năm bị đánh mìn lấy đá nung vôi, tôi nghĩ về câu ca nghe dưới chân núi “Cơm ăn mỗi bữa mỗi nồi/Bao giờ đập đá núi Nhồi cho xong” với niềm chua xót: Người xưa không thể ngờ được sức tàn phá của con cháu với công nghệ trong tay!
Dulichgo
Thực sự cho đến nay, tôi lấy làm lạ là một thắng cảnh như Núi Nhồi với Ðá Vọng Phu bên trên và một làng nghề tài hoa nghìn năm bên dưới, nằm cách trung tâm thành phố Thanh Hóa về phía Tây Nam có vài cây số, đường đi lối lại thuận tiện, lại ít nổi tiếng, ít được để ý, ngay cả đối với người Thanh Hóa. Không biết hằng ngày có mấy người trong số những nghìn nghịt ngược xuôi trên con đường nối tỉnh lỵ với mấy huyện phía trên, hay trên tuyến đường sắt thiên lý Bắc - Nam để mắt nhìn lên nhóm tượng đá đứng lặng phắc trên ngọn núi, đội nắng gội mưa chẳng biết tự đời nào, mặt hướng thẳng ra phía biển?!

Chồng của Tô Thị đi lính không về nên nàng nhìn mãi phương Bắc. Còn chồng của Vọng Phu ở Nhồi, theo truyền thuyết, thì đánh cá ngoài khơi không về nên con mắt đá của nàng vĩnh viễn ngưng đọng một cái nhìn ra biển. Hai người đàn bà đá mà số phận biểu tượng cho tất cả đàn bà Việt từng phải xa chồng, từng mẹ góa con côi, do chiến trận, do sinh kế.

Giờ không còn nhiều người biết, nhưng dân gian xưa ở Thanh Hóa cũng như nhiều danh sĩ đặt chân tới chốn này từng có những cảm tác sâu lắng về nàng Vọng Phu. Ai đó, sống ở thời nào đó ở xứ Thanh là tác giả câu thơ:
Vọng Phu trẻ mãi không già
Nghìn năm đứng đó biết là đợi ai?

Ông Nghè Nguyễn Thượng Hiền (1868-1925) thấy nàng thì cảm thán:
Ngọc nữ sơn tiền tống nhạn quy
Xuân phong xuy vũ mãn thiên phi

Ðược dịch là:

Ngọc nữ đầu non chiếc nhạn qua
Ðầy trời mưa lạnh, gió xuân đưa

Nhồi là một núi thấp, chỉ cao chừng trăm mét, đường lên không phải là khó, nhưng thực sự không nhiều người lên đến tận nơi để thấy trên ngực cột đá tượng chính có khắc 4 chữ Hán lớn Kiệt Nhiên Trung Trĩ, dịch là Sừng Sững Giữa Trời.
Dulichgo
Ðó là những chữ mà quan Tổng đốc Thanh Hóa Nguyễn Thuật (1842-1911), người có công xin triều đình nhà Nguyễn cho mở lại trường thi ở Thanh Hóa, chấn hưng lại sự học ở tỉnh này một thời, đề tự và cho khắc lên đá Vọng Phu vào năm Canh Dần (1890), đời vua Thành Thái. Hồi năm 91 tôi lên thấy nét khắc rêu phong, trông cổ kính; giữa trời cao, nó có  gì đó thật gợi, thật bí ẩn. Nay lên lại, chữ và nền bia chắc vừa được tô tạc lại, nhìn mới, tự dưng tạo cho mình cái cảm giác na ná như khi thấy Tháp Rùa được sơn quét lại.

Khác với những người chị em như Tô Thị và vọng phu khác, Vọng Phu Thanh Hóa là tác phẩm vừa thiên tạo, vừa nhân tạo. Các thợ đá Nhồi xưa lấy đá trên núi, thấy hình dáng tựa người của những hòn đá này nên đã chừa lại và lấy sâu xuống khiến cho cột đá cao lên đến khoảng 40 mét như ngày nay. Mà nói đến chuyện lấy đá, phải nhắc đến một giới luật xưa của làng Nhồi, đó là chỉ được lấy đá trên núi, cấm tiệt lấy dưới chân. Không biết dùng mìn (mà biết cũng không thể dùng vì mìn làm đá vỡ nát, tảng nào còn thì bị chấn động, bị om,  đứt mạch, không thể dùng chế tác mỹ nghệ được), người xưa lên núi chọn dò các mạch đá rồi theo đó đục các rãnh sâu chừng hai mươi phân, chêm nêm gỗ khô vào rồi đổ nước.

Gỗ hút nước nở mạnh tách mạch đá ra thành những phiến theo ý muốn của người thợ. Họ ghè, đẽo, sơ chế phiến đá rồi mới đưa xuống chân núi. Vì vậy mà lần đầu  lên lưng chừng và đỉnh núi Nhồi, tôi kinh ngạc thấy bạt ngàn đá dăm, kinh ngạc nữa khi biết trước đó, khôi phục đường sắt sau cuộc kháng Pháp, người ta đã lấy rất nhiều đá dăm ở đây đi rải đường tàu. Bây giờ đá dăm vẫn còn lớp lớp trên đó. Nhìn ức triệu mảnh đá vụn mới biết lịch sử làng đá Nhồi dài đến thế nào.
Dulichgo
Có người liên tưởng nguồn gốc nghề đá núi Nhồi với các việc các đoàn tù binh Chăm bị đưa về lập trại ở đây vào cuối đời nhà Tiền Lê và nhà Lý. Người Chăm giỏi chế tác đá nhưng hẳn họ cũng chỉ đóng góp thêm vào sự phát triển của nghệ thuật đá nơi này, bởi nghề đá ở đây có từ trước đó rất lâu. Một số cuốn cổ sử Trung Hoa chép rằng đời Tấn (265 - 420), viên thái thú tên là Phạm Ninh đã sai người đến núi này lấy đá để làm khánh. Sự tích tổ nghề làng Nhồi tôi nghe từ một cụ già hồi đó cũng không có vết tích Chăm ở trong. Kể rằng thời Bắc thuộc, thầy địa lý Tàu phát hiện trên đỉnh núi Nhồi có huyệt đế vương nên Hoàng đế Trung Hoa phái một viên quan tới phá núi, triệt huyệt. Viên quan là người nhân hậu, đến nơi thấy cảnh núi đẹp, người dân hiền lành, chăm chỉ, đá núi lại tốt nên không nỡ phá núi mà nghĩ ra một cách nhất cử lưỡng tiện là truyền nghề chế tác đá cho dân và quy định thành giới luật chỉ được lấy đá trên đỉnh núi để bí mật phá huyệt.

Bất luận nguồn gốc nghề đá Nhồi thế nào thì Nhồi cũng từng là một làng đá đứng hàng nhất nước. Triều đình nhà Nguyễn phải công nhận là thợ đá trong nước thì ở làng Nhồi "là sở trường hơn cả". Sử sách ca ngợi đá núi Nhồi, tôn vinh nghệ thuật đá và lưu danh những thợ đá – nghệ nhân tài hoa làng Nhồi đã để lại công nghiệp ngàn năm. Trước khi trở thành Thái úy nhà Lý, Lý Thường Kiệt là quan trấn thủ Thanh Hóa, ngài đã cho lấy đá núi Nhồi xây dựng chùa Báo Ân ngay gần đó (giờ không còn) mà tấm bia của chùa này có đoạn ghi rằng, núi Nhồi “Sản xuất nhiều đá đẹp, đó là đồ vật quý của mọi người. Sắc đá óng ánh như ngọc lam, chất xanh như khói nhạt.

Sau này đục làm khí cụ, ví như đẽo thành khánh, đánh lên thì tiếng ngân muôn dặm; dùng làm bia, văn chương để lại ngàn đời”. Không chỉ dùng làm các vật dụng thường ngày như con lăn, cối, chân cột, con giống, tượng người…, đá Nhồi vang danh chủ yếu bởi được đưa đi làm các chùa lớn thời Lý, khu điện Lam Kinh thời Hậu Lê, thành Phú Xuân thời Quang Trung, Kinh thành Huế thời Nguyễn, rồi Phủ Giày, Nhà thờ đá Phát Diệm… Công trình đặc biệt Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh dùng tới 730 mét khối đá đen, thứ đá đặc biệt quý ở núi Nhồi mà ít nơi khác có. Quanh núi hiện vẫn còn vết tích nhiều công trình đá một thuở trứ danh như các chùa Hinh Sơn, Tiên Sơn; các lăng tẩm đá, đền đài đá như lăng Mãn Quận công Lê Trung Nghĩa.

Ðá lừng danh, ắt thợ cũng lưu truyền sử sách. Vẫn còn đủ cả tên tuổi những người làng Nhồi đã khắc bia tiến sĩ ở Văn Miếu và tham gia làm các công trình vừa kể. Trong số họ, tôi từng gặp một người, cụ Lê Văn Ngũ, người tham gia những công trình lớn như Trúc Lâm thiền viện tại Pháp, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, phục chế chùa Bút Tháp, đầu rồng đá Lam Kinh, bóc tách tấm đá trên vách núi ở huyện Ðà Bắc có khắc bài thơ của Lê Lợi để cứu nó khỏi chìm dưới lòng hồ thủy điện Hòa Bình...

Hôm về lại Nhồi, tôi hú họa vào một cơ sở đá ven đường. May, gặp anh Trần Văn Huế, được xếp vào hàng 4 người làng Nhồi hiện nay tay nghề khả dĩ tiếp nối được người xưa. Những người tay búa, tay đục trình độ như anh giờ hiếm vì Nhồi giờ có khoảng 20 cơ sở chế tác đá (so với 300 gia đình làm nghề thời Nguyễn!), nhưng các thợ trẻ hầu hết dùng máy để khoan, cắt, tạo hình, ít người có khả năng thổi hồn vào đá. Anh Huế từng tham gia làm các phần đá ở cầu Trường Tiền, Huế; tu bổ Nhà thờ Phát Diệm, các con giống ở Lam Kinh, bậc tam cấp Ngân hàng Nhà nước…
Dulichgo
Con anh Huế, Trần Văn Tiến, ông chủ trẻ của cơ sở đá mỹ nghệ Tiến Quân, vừa cùng bạn thợ trở về sau khi làm hệ thống lan can đá cho công trình tận đỉnh Phanxiphăng. Tiến có một ý nguyện nhờ tôi đưa lên báo: Cơ sở của Tiến cũng như hầu hết cơ sở đá mỹ nghệ ở Nhồi đều tự phát. Tiến mong muốn có một quy hoạch làng nghề cho Nhồi, như ở Non Nước, Ðà Nẵng hoặc Ninh Vân, Ninh Bình để có thể làm ăn ổn định, đường hoàng, nối nghiệp tổ tiên.

Chuyện sinh kế thì thời nào cũng là việc trọng, nhất là khi nối nghiệp tổ tiên, lưu giữ tài hoa của cha ông. Mong cho nguyện vọng của Tiến sớm được đáp ứng. Nhưng cả hai lần lên đỉnh Nhồi, đứng cạnh đá Vọng Phu, tôi đều đưa mắt nhìn xuống tứ bề rộng lớn tỉnh lỵ quê Thanh. Thấy nhà cửa nhỏ như đồ chơi lego, ô tô ngược xuôi bé như con lợn kẹo, người lăng xăng di chuyển nhỏ li ti như kiến, thốt nhiên tự thấy bản thân mình với những lo lắng bon chen thường nhật có gì như vô nghĩa.

Như là một nốt lạc quan, nếu như trong chuyến lên núi 1991, tôi chỉ gặp đúng một người, một anh lính giải ngũ, mà tiếng nổ đoành của thuốc mìn anh phá đá “trộm” làm tôi giật mình (thời điểm đó, tỉnh đã cấm khai thác đá) thì chuyến mới đây, tôi đi trong lặng phắc, tức là ngọn núi cơ bản đã được bảo vệ thành công. Những tưởng cả núi chiều đó chỉ có một mình tôi, bỗng từ một đường nhánh lưng chừng núi nhô ra hai bạn trẻ. Nhõng nhẽo một chút rồi chàng trai cõng cô gái xuống núi. Bắt chuyện vài câu, không tiết lộ mình là nhà báo, tôi vượt xuôi xuống phía dưới chụp ngược lên một bức ảnh. Ðôi tình nhân cõng nhau đi trong chiều, phía sau họ là hình nàng Vọng Phu vạn năm ngóng chồng in sững lên nền trời xám.

Theo Lê Xuân Sơn (Tiền Phong)
Du lịch, GO!

Ngàn Nưa (thuộc xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa) không chỉ là nơi năm xưa Bà Triệu khởi binh chống lại ách đô hộ của Đông Ngô, mà tương truyền trên đỉnh Am Tiên ở Ngàn Nưa có huyệt đạo linh thiêng bậc nhất nước ta.

Chủ sơn của xứ Thanh linh địa

Chúng tôi ngược dốc Ngàn Nưa lên đỉnh Am Tiên vào buổi sáng mai khi hơi sương còn giăng kín lối đi. Am Tiên mùa này thưa vắng khách thăm, không gian của núi thiêng nhuốm vẻ hoang sơ, u tịch như trong những câu chuyện thần tiên, kỳ bí lưu truyền ở vùng Kẻ Nưa - Cổ Định. Trong cảnh sắc mờ ảo sương khói, Ngàn Nưa hiện lên trầm mặc, với những thác nước trắng xóa như từ giữa biển mây đổ xuống những trảng rừng mờ đục xa xa.

Sương dần tan, đứng trên đỉnh Am Tiên, ở độ cao 538 m so với mực nước biển, nhìn xuống vùng đồng bằng Nông Cống, Triệu Sơn với đồng ruộng, xóm thôn thật yên bình. Này là dòng Lãn Giang hiền hòa tưới mát những cánh đồng trù mật, xanh ngắt. Đây là giếng Tiên, ao Hóp, nơi các nàng tiên tắm mát trước khi trở về trời. Kia là núi Tía, núi Lễ Động gắn liền với truyền thuyết ẩn sĩ Tu Nưa nhiều pháp thuật, hóa thành chim hạc bay về trời...

Ông Lê Bật Sơn, thủ từ đền Am Tiên, cho biết nơi đây là đỉnh cao nhất của Ngàn Nưa. Ngày xưa, để lên lễ Phật, lễ tiên, lễ thần linh, lễ Thánh Mẫu... khách hành hương phải đi bộ non nửa ngày, vượt qua 7 ngọn núi hiểm trở. Còn theo nhà nghiên cứu sử học Phạm Tấn, trong tín ngưỡng tâm linh, từ xưa Ngàn Nưa vẫn được xem là núi thiêng và là trung tâm của đạo Tu Tiên (biến thể của đạo Lão), đạo Phật, đạo Mẫu, đạo thờ thần... từng rất thịnh. Hơn thế, Ngàn Nưa vẫn được người xưa ví là chủ sơn (núi chủ) của Ái Châu - xứ Thanh linh.
Dulichgo
Sử cũ còn ghi, chính ở Ngàn Nưa linh thiêng, năm 248, Bà Triệu cùng người anh trai Triệu Quốc Đạt đã tập hợp nghĩa sĩ, luyện tập võ nghệ, dấy binh khởi nghĩa, đánh đuổi giặc Đông Ngô, giành lại giang sơn, xã tắc. Dù cuộc khởi nghĩa thất bại và sau đó, Bà Triệu phải tuẫn tiết ở núi Tùng (xã Triệu Lộc, H.Hậu Lộc, Thanh Hóa) nhưng hình ảnh người phụ nữ phi thường với câu nói đầy khí phách: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở Biển Đông, đánh đuổi giặc Ngô giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tỳ thiếp người ta” vẫn còn mãi vang vọng.

Huyền tích ẩn sĩ tu tiên

Sách Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn chép: “Ở Tinh Mễ, xã Quần Ngọc phía tây của huyện Nông Cống (nay là xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn - PV) có tên gọi là khu Na Sơn (núi đuổi ma). Tương truyền núi có nhiều ma quỷ nhưng rồi một vị sơn tăng đến đây đọc chú, dần dần ma quỷ biến mất đi nên có tên gọi như thế. Mạch núi vốn được bắt nguồn từ huyện Lôi Dương (nay thuộc huyện Thọ Xuân) đổ lại, từng dãy liền tiếp, dài suốt mười mấy dặm. Nơi đây có 4 ngọn nước đổ dồn, nhà phong thủy nói bảy phiến long, bảy phiến hổ tức là nơi này. Trên ngọn cao chót vót của dãy núi có một ngôi chùa cổ, tục gọi là Am Tiên. Phía tả có cái động, tối mà sâu, dài mà hiểm. Triều Trần có một người hái củi ẩn cư nơi đó, có người gọi là Hoàng My tiên sinh...”.
Dulichgo
Nhà nghiên cứu lịch sử Phạm Tấn còn dẫn ra rất nhiều sách cổ ghi chép về Ngàn Nưa. Các ghi chép dẫu dài, ngắn khác nhau, nhưng đều có chung nội dung phản ánh về người tiều phu núi Nưa - tức vị ẩn sĩ thời Trần - Hồ từng giấu mình trên đỉnh Am Tiên ở Ngàn Nưa để tu tiên đắc đạo mà không chịu ra giúp nhà Hồ. Sau nhiều lần mời gọi không được, Hồ Hán Thương đã cho đốt núi, vị ẩn sĩ ấy hóa thành hạc đen bay lên trời. “Thời Trần - Hồ, Ngàn Nưa đã nổi tiếng là núi thiêng để các bậc ẩn sĩ đến tu tiên, lánh xa thế sự. Đến thời Lê và thời Nguyễn, các ngôi chùa, đền, miếu lần lượt được xây dựng...”, nhà nghiên cứu Phạm Tấn nói.

Từ trung tâm Am Tiên, đạo Tu Tiên đã phát triển mạnh ra các vùng xung quanh núi Nưa. Những tên gọi của các đỉnh núi ở Ngàn Nưa đều nhắc nhớ đến bóng dáng các đạo sĩ tu tiên, như đỉnh Các Sơn, Tượng Sơn, núi Sẻ, Bể Cạn... cùng những dấu tích như bàn cờ Tiên, chùa Tiên, giếng Tiên, vườn Đào Tiên, vườn thuốc Tiên... mang đậm truyền thuyết, huyền thoại ly kỳ, hấp dẫn. Đến ngày nay, ở vùng Kẻ Nưa - Cổ Định, dưới đỉnh Am Tiên vẫn còn lưu truyền nhiều câu chuyện thần tiên, như truyện các tiên ông xuống chợ, truyện ông Tu Nưa giúp dân chống lại cường quyền, truyện ông Tu Nưa giúp dân gánh núi...

Huyệt đạo linh

Theo truyền thuyết, nước ta có 3 huyệt đạo quốc gia, trong đó huyệt đạo Am Tiên là linh thiêng nhất. Tương truyền vào thời Đường, tướng Cao Biền được cử sang cai trị nước ta, thấy nơi đây có hình sông, thế núi linh thiêng, long mạch rất vượng, nên muốn phá đi. Cao Biền thường mặc áo phù thủy, cưỡi diều giấy đi khắp nơi để xem địa thế, hoặc giả lập đàn cúng tế lừa thần bản địa đến rồi dùng kiếm báu chém đầu, xong đào hào, chôn kim khí để triệt long mạch. Khi bay đến Ngàn Nưa, Cao Biền đã tìm cách trấn yểm huyệt đạo trên đỉnh Am Tiên nhưng bất thành (?).

Cứ theo cách lý giải của nhà nghiên cứu Phạm Tấn thì dẫu truyện Cao Biền có tà thuật trấn yểm long mạch, huyệt đạo chỉ là truyền thuyết hoang đường nhưng đức tin vào một huyệt đạo linh thiêng trên đỉnh Am Tiên trong dân gian là có thật. “Vì sao Bà Triệu lại chọn nơi này làm nơi dấy binh khởi nghĩa; vì sao các bậc ẩn sĩ thời Trần - Hồ lại đến đây tu tiên đắc đạo; vì sao chỉ với một đỉnh núi chật hẹp lại được các đạo Tu Tiên, đạo Phật, đạo Mẫu, đạo thờ thần cùng coi trọng? Chưa có sự giải thích nào cho những câu hỏi đó nhưng chắc hẳn các bậc cao minh chọn đỉnh Ngàn Nưa để gây dựng sự nghiệp hoặc ở ẩn tu tiên có nguyên do của nó. Vậy nên tự xưa người dân tin rằng Am Tiên là đỉnh thiêng, là huyệt đạo huyền bí bằng niềm tin tâm linh cũng là điều dễ hiểu”, nhà nghiên cứu Phạm Tấn nói.
Dulichgo
Dẫn chúng tôi lên mỏm đất bằng phẳng rộng chừng vài trăm mét vuông trên đỉnh Am Tiên, ông Lê Bật Sơn nói rằng đây chính là huyệt đạo linh thiêng của nước Nam mà xưa kia Cao Biền trấn yểm bất thành. Ông bảo, cứ vào những thời khắc biến động của đất nước, đêm đến người dân quanh vùng lại thấy một quầng sáng bí ẩn trên đỉnh Ngàn Nưa, ngay tại Am Tiên này.

“Vào mùng 9 tháng giêng hằng năm - ngày được dân gian lưu truyền là ngày mở cửa trời, đứng ở trung tâm của huyệt đạo Am Tiên, nhắm mắt lại, thả lỏng cơ thể, ta sẽ thấy trước mắt một quầng sáng màu đỏ, rồi chuyển sang màu da cam, cuối cùng là màu trắng xanh lẫn các hạt bụi. Trong khoảnh khắc ấy, người ta sẽ có cảm giác như mình đang bay bổng và hòa cùng với những chuyển động của vũ trụ bao la. Tâm hồn và thể xác trở nên thư thái, nhẹ nhõm, kỳ lạ lắm...”, ông Sơn nói.

Ở xứ Thanh này có lẽ không ai thông thuộc từng mỏm đá gốc cây trên đỉnh Am Tiên như ông Sơn. Có lẽ cũng là thứ duyên trời ban, nên gia đình ông đã gắn bó làm người “gác đền” Am Tiên suốt ba đời. Khi đứng ở đỉnh Am Tiên, chợt nghĩ, niềm tin về huyệt đạo linh thiêng trên đỉnh Am Tiên của dân gian có lẽ cũng như niềm tin vào hai chữ “Thiên mệnh” trong cõi nhân gian này vậy...

Thep Ngọc Minh (Thanh Niên)
Du lịch, GO!

Chốn bồng lai trên đỉnh Am Tiên
Kỳ bí huyệt đạo trên đỉnh Ngàn Nưa
Khu di tích Am Tiên

(ANTĐ) - Bất chấp tình hình thời tiết xấu cùng những địa hình hiểm trở, nhiều “phượt thủ” đã mạo hiểm lao mình vào những chuyến đi tự túc hoặc phó mặc vào những nhà tổ chức tour không chuyên nghiệp. Không có phương tiện hỗ trợ, không có cảnh báo… những hành trình như thế này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, rủi ro.

Những hành trình “liều”

Thời điểm này là lúc nhiệt độ đang xuống rất thấp, nhưng rét đậm, rét hại không ngăn nổi các bạn trẻ lên đường đi phượt cho thỏa khát vọng chinh phục những đỉnh cao, vượt qua nỗi sợ hãi chính bản thân mình. Sa Pa (Lào Cai), đỉnh Mẫu Sơn (Lạng Sơn) hay đỉnh Fansipan - nóc nhà Đông Dương từ lâu đã được coi như những “địa điểm vàng” để các “phượt thủ” trải nghiệm cái rét cực độ.

Trên một diễn đàn phượt, đoạn chia sẻ của một nhóm bạn về chuyến đi Sa Pa 3 ngày 2 đêm đầy “bão táp” với chi phí khá khiêm tốn chỉ 1,5 triệu đồng/người, đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của các thành viên.

Nhóm du khách đi phượt không ở tại khu vực trung tâm Sa Pa, mà chọn một nhà nghỉ homestay với đồng bào dân tộc tại xã Tả Van cách Sa Pa khoảng 10 cây số. Họ đã bất chấp nguy hiểm thực hiện những hành động khá liều lĩnh như như thả phanh xe cho lao dốc tự do, nhảy qua những tảng đá trơn trượt trên suối… Điều đáng lưu ý là trong hành trình, cả nhóm đã 2 lần tưởng như bị tạm dừng kế hoạch đi phượt bởi những cơn mưa xối xả, những lúc tưởng như không đi nổi giữa đường mây mù mờ mịt.

Nhưng quyết hoàn tất lịch trình, họ đã cố dầm mưa và kể cả băng qua những đoạn đường đầy sương mù để về đích bằng được. Khi về đến nơi cũng là lúc thở phào vì tất cả những điều hiểm nguy đều ở lại phía sau. Thế mới là phượt! 
Dulichgo
Cư dân mạng gần đây cũng lan truyền những hình ảnh về một cặp vợ chồng trẻ đã rủ nhau chụp ảnh cưới trên đỉnh Fansipan, ở độ cao 3.143 mét. Cả hai đã vượt qua bao vực sâu, băng trên những con đường đầy bùn lầy và tất nhiên là bỏ qua cái lạnh cắt da, cắt thịt để có được những khung hình đáng nhớ trong đời. Được biết, cả cô dâu và chú rể đều cùng quan điểm khi cho rằng, không nơi nào khoáng đạt hơn, lý tưởng hơn cho những khoảnh khắc hạnh phúc như trên “nóc nhà Đông Dương”.

Sau khi thấy hình ảnh khác biệt này, nhiều bạn trẻ cũng ấp ủ ý định “vượt khó” để có thể có những khoảnh khắc như mơ giống như cặp đôi kia. Tuy nhiên, điều đáng nói là không phải cặp vợ chồng nào cũng “cắn răng” chịu được lạnh trong bộ quần áo mỏng manh khi nhiệt độ bất ngờ chạm ngưỡng âm 1 độ C.

Nên có người đồng hành đáng tin cậy

Hỏi một công ty du lịch tổ chức tour chinh phục đỉnh Fansipan khá uy tín, nhân viên tư vấn khẳng định, Fansipan không phải nơi để có thể tự túc tổ chức những chuyến đi theo kiểu tự phát như vậy. Ngoài điều kiện gần như bắt buộc là phải có một hướng dẫn viên  kinh nghiệm dẫn đường, để chinh phục “nóc nhà Đông Dương” với thời tiết lạnh và gió như vậy, mỗi người phải tập luyện thể lực ít nhất 3-5 ngày. Ngoài ra là những trang phục giữ ấm, gậy leo núi, giày, các loại thuốc cảm, hạ sốt… Càng lên cao, áp suất không khí càng giảm, nếu không giữ ấm cẩn thận thì rất dễ gây ra hiện tượng mạch máu co lại, dẫn đến đột quỵ.

Thêm vào đó, trên thực tế, khí hậu khắc nghiệt vùng núi không phải lúc nào cũng thuận lợi cho người đi phượt. Mưa gió thất thường, sương mù dày đặc che lấp tầm nhìn, rồi sương muối, băng tuyết và cả tai nạn sạt lở… là những “đặc sản” của những tuyến đường mạo hiểm.
Dulichgo
Những người du lịch vốn không có nhiều kiến thức trong việc nắm bắt thời tiết, nhất là những địa điểm du lịch xa lạ, nên lần đầu đặt chân đến đó thường không thể lường hết những tình huống sẽ xảy ra. Bởi vậy, việc thường xuyên cập nhật thời tiết và bám sát các thành viên trong đoàn cũng như những hướng dẫn viên du lịch là cần thiết đối với người đi phượt.

Để tránh bị lạc, mỗi đoàn nên có những ký hiệu nhận biết riêng: mặc áo phản quang, dán phản quang trên mũ bảo hiểm… Những xe đi trước nếu thấy đường xấu, có ổ gà, có ô tô đi ngược chiều hoặc cảm nhận phía trước quá nguy hiểm, không đi được thì nên có các động tác tay cần thiết để cảnh báo cho xe đi phía sau.

Theo An Ninh Thủ Đô
Du lịch, GO!

Dãy núi Huyền Đinh là một danh sơn mang trên mình nhiều huyền thoại được lưu truyền trong dân gian và thư tịch cổ. Cùng với Sông Lục, núi Huyền từ lâu đã trở thành biểu tượng cao đẹp và là niềm tự hào đối với không chỉ mỗi người dân huyện Lục Nam, mà còn là niềm tự hào của Bắc Giang.

Với độ cao trung bình trên dưới sáu trăm mét, địa hình hiểm trở, kỳ thú. Nhiều công trình kiến trúc chùa tháp cổ có quy mô bề thế ở vùng núi Huyền Đinh do chính các Tổ của Trúc Lâm phái xây dựng vào hồi thế kỷ 13-14. Tuy nhiên, do thời gian những những biến cố của lịch sử dân tộc, nhiều ngôi chùa cổ trong số này đã bị hoang phế, đổ nát chỉ còn lại nền móng kiến trúc và vật liệu cổ.

Chùa Sơn Tháp: thuộc địa phận xã Cẩm Lý, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Chùa được xây dựng vào thế kỷ 13, hiện nay vẫn còn dấu tích của nền móng và một ngọn tháp cổ. Đây chính là nơi mà Thiền sư Pháp Vân đã viên tịch. Chùa có một ngôi bảo tháp của Hoà thượng Huyền cơ Thiên thọ Pháp Vân, ngày nay tháp đã đổ chùa đã tan, nhân dân địa phương xây dựng lại thành một am nhỏ trên nền cũ để du khách thập phương đến lễ Phật.
Dulichgo
Chùa Yên Mã: nằm cách chùa Sơn Tháp không xa chỉ chừng 1km đường rừng núi nhưng chùa Yên Mã thuộc xã Bắc Lũng, huyện Lục Nam là cả một quần thể nền móng các công trình kiến trúc đồ sộ gồm các toà: Tam bảo, nhà bếp, nhà khách… các nền móng xây dựng, sân, bậc thềm, vật liệu xây dựng, giếng nước cổ, dấu chân Phật... chùa nhìn về hướng Côn Sơn-Kiếp Bạc.

< Di tích chùa Trản dưới chân dãy Huyền Đinh.

Đặc biệt, nơi đây còn lưu dấu chân Phật tổ Bồ Đề Đạt Ma trên một tảng đã lớn cạnh chiếc giếng cổ. Bên cạnh đó một số vật dụng của nhà chùa còn lại ở đây như:cối đá, đồ gốm, chân tảng, các vật liệu gạch ngói đất nung thời Trần còn lại rất nhiều. Tiếc rằng ngôi chùa này ở quá xa khu dân cư nên những gì còn lại chỉ là sự hoang phế.

Chùa Bát Nhã (Bình Long tự): thuộc xã Huyền Sơn, Lục Nam, chùa nằm trên núi Bát Nhã ngọn núi do chính các vị cao tăng tu thiền tại đây đặt tên, cho nên thường gọi là chùa Bát Nhã. Chùa đã bị đổ, cây cỏ mọc um tùm, chùa xưa có quy mô lớn nay còn nền chùa, giếng nước cổ, và những cây cổ thụ xung quanh.

Chùa Hồ Bấc: thuộc xã Nghĩa Phương, Lục Nam, nằm trên độ cao chừng 600m, chùa được xây dựng thời Trần, nằm trong quần thể khu danh thắng Suối Mỡ, giữa núi rừng bạt ngàn, cảnh quan chốn thiền này đẹp như một bức tranh. Chùa Hồ Bấc có một hồ nước lớn, xung quanh bốn bề rừng núi thâm u. Chùa bị đổ nát hoàn toàn và chưa được khôi phục lại. Hiện nay chỉ còn các dấu tích vật chất của công trình cổ xưa như: vật liệu xây dựng, gạch, đá, bậc thềm…
Dulichgo
Những công trình kiến trúc chùa tháp cổ kính nguy nga một thời đó đã được sử sách ghi lại rất rõ, đây đều là những ngôi chùa lớn và có tầm ảnh hưởng sâu rộng đối với nhân dân trong vùng tây Yên Tử.

Dãy Huyền Đinh còn có khu danh thắng Suối Mỡ là một khu du lịch sinh thái, nhân văn và tâm linh nổi tiếng của tỉnh Bắc Giang, khu du lịch Suối Mỡ là địa chỉ cho nhiều đoàn khách vãn cảnh, viếng thăm, lễ bái cầu an với các khu đền Hạ, đền Trung, đền Thượng…Du khách có thể thưởng ngoạn các phong cảnh đẹp của miền núi rừng, ghé thăm các địa danh như Đấu Đong Quân, bãi Quần Ngựa-tương truyền là nơi luyện kỵ mã của quân đội nhà Trần nên có địa danh trên, thăm cổng Xanh, đền Trò… tất cả tạo nên một bức tranh kỳ vĩ, mênh mang giữa chốn núi rừng bạt ngàn.

Không chỉ có vậy, non thiêng Huyền Đinh và những khu vực xung quanh còn chứa đựng nhiều câu chuyện huyền bí khác gắn với các địa danh như: Hòn Tháp, Đèo Heo, Hút Gió, Hòn Trứng, thuyền thuyết Ông Cộc, Ông Dài…

Theo Cổng TTĐT Tỉnh Bắc Giang
Du lịch, GO!

Đến với thành phố mộng mơ, yên bình Đà Lạt, bạn vẫn có thể thử thách mình với những chương trình phượt Đà Lạt mạo hiểm nhưng kích thích lòng thử thách, khám phá.

< Hồ Tuyền Lâm nhìn từ đỉnh Pinhatt.

Một trong những thử thách rất thú vị đó là “Săn mây” – Chinh phục đỉnh Pinhatt. Pinhatt là đỉnh cao nhất trọng cụm núi Voi thuộc thành phố Đà Lạt. Độ cao hơn 1600m sẽ là một thử thách không phải ai cũng có thể vượt qua.
Đỉnh Pinhatt còn khá hoang sơ, không có nhiều dịch vụ như Langbiang nên nếu muốn chinh phục thì sẽ khá là vất vả và khó khăn.

Tuy nhiên, một khi đã lên đến đỉnh Pinhatt, du khách sẽ được chìm đắm tận hưởng không khí trong lành, mát mẻ, có thể bao quát, ngắm trọn vẹn vẻ đẹp mênh mang của hồ Tuyền Lâm như cánh chim nhỏ đang chao nghiêng trên mặt nước, xa hơn nữa có thể thấy thành phố Đà Lạt và nếu để ý thì thấy cả tuyến cáp treo đi xuống thiền viện từ nhà ga gần bến xe Phương Trang nằm bên tay phải.
Dulichgo
Nếu chịu khó dậy sớm và đón ánh nắng bình minh từ đỉnh núi chắc hẳn là một trải nghiệm tuyệt vời cho các bạn yêu nhiếp ảnh.

Tùy thuộc vào sở thích, dân phượt có thể có nhiều sự lựa chọn khác nhau về phương tiện và cách thức để chinh phục đỉnh Pinhatt. Ban đầu, từ thành phố để di chuyển đến chân núi, bạn có thể đi bằng xe máy hoặc taxi. Dân phượt nên chọn xe máy để có thể chủ động về thời gian, cung đường cũng như có thể dừng dân ở bất cứ nơi nào để chụp ảnh, ngắm cảnh…

Đến được dưới chân núi, bạn cũng có rất nhiều cách thức và lựa chọn để lên đến đỉnh núi. Sự lựa chọn phụ thuộc vào sở thích và sức khỏe của bạn. Nếu bạn ngại vất vả có thể chọn cách tản bộ thong thả, men theo những con đường mòn nhỏ ngoằn ngoèo. Trên đường đi bạn có thể ghé thăm làng Darahoa, tìm hiểu phong tục tập quán và văn hoá của đồng bào dân tộc bản địa K’ho.

Nếu như bạn ham mê thử thách, muốn khám phá thì có thể chọn cung đường mạo hiểm nhưng thú vị bằng cách men theo triền đồi trải đầy lá thông khô, thám hiểm sự hùng vỹ, hùng tráng của núi Voi. Khi chọn cung đường này, càng lên cao, bạn sẽ càng khám phá ra những điều vô cùng thú vị, kỳ vĩ của thiên nhiên trong chuyến du lịch bụi của mình.

Dọc đường đi, bạn sẽ được thoả thích ngắm những giò lan rừng đủ màu sắc treo trên những thân cây cổ thụ, được gặp những con suối nhỏ nước chảy vắt ngang lối đi…

Nếu đi xa hơn chút nữa, bạn sẽ được tận mắt ngắm những cây thông đỏ hàng ngàn năm tuổi. Từ chân núi lên khoảng 2 km, bạn sẽ vô cùng bất ngờ khi thấy một hồ nước trong vắt giữa ngọn núi cao ngất. Vốc thử một ngụm nước khi đang ngồi vắt vẻo trên một phiến đá to giữa hồ, bạn sẽ cảm nhận rất rõ sự tinh khiết mà thiên nhiên mang lại.
Dulichgo
Từ đây, đi lên thêm chừng 500m nữa, du khách sẽ gặp một vách đá cheo leo như đâm thẳng lên trời. Phía trên vách đá chính là đỉnh Pinhatt với độ cao 1.691m - điểm cao nhất của ngọn núi Voi hùng vỹ - đích đến của hành trình chinh phục. Lên tới đây vào những ngày trời quang, bạn có thể nhìn thấy toàn cảnh hồ Tuyền Lâm và địa điểm du lịch Đà Lạt.

Sau đây là những chỉ dẫn cụ thể cho bạn: Bạn có thể đi phượt bằng xe máy và đi bộ lúc leo núi, chinh phục đỉnh Pinhatt:

Xuất phát từ đường Triệu Việt Vương vào buổi sáng. Lúc này đường khá vắng, bạn có thể đi xe thoải mái nhưng cũng đừng phóng nhanh quá nhé.

Trên đường đi, bạn sẽ đi ngang qua một ngã 3 rẽ vào khu đường hầm đất sét. Tiếp đó, bạn qua cầu trên đập tràn. Men theo đường ven bờ hồ, trên đường đi gặp các loại quán nhà hàng ven hồ, trang trại nuôi cá tầm, một số resort... Trên đường quay ra, bạn sẽ thấy có lối đi lên núi. Từ đó, bạn hãy để xe ở dưới và đi bộ lên trên thám hiểm.

Đường đi khá là dốc do đó bạn hãy cẩn thận trơn trượt. Đôi lúc bạn sẽ gặp những đường mòn đất đỏ cắt ngang.

Hãy luôn chú ý đến định vị và bản đồ trong quá trình phượt Đà Lạt, bởi vì ngăn cách ở giữa ngọn núi dựng đứng là một thung lũng cây cối rậm rạp, muốn lên đỉnh núi cần men theo sườn bên phải rồi từ từ vòng sang trái lên núi.

Hãy đi theo lối mòn của người đi phượt Đà Lạt trước, tuy nhiên cũng có một số đoạn khá rậm rạp che mất tầm nhìn có thể làm cho bạn lạc đường.

Tiếp tục đi theo lối mòn, bạn có thể sẽ gặp đường bộ cập sát bên nhưng nếu bạn đi đường rừng thì sẽ ngắn hơn và có cảm giác phiêu lưu. Dần dần, đỉnh Pinhatt bên tay trái sẽ gần với bạn hơn.
Dulichgo
Đi tiếp đến đoạn cuối cùng - đoạn rừng thưa trên tràng cỏ mượt bằng phẳng xanh rì đẹp mê mẩn. Đến cái chỗ xa xa phía cuối là gần tới đỉnh rồi. Tiếp tục cố lên một chút nữa là bạn sẽ lên đến đỉnh. Thế là công cuộc chinh phục đỉnh Pinhatt đã thành công, giờ là lúc hưởng thụ thành quả.

Hãy tìm một chỗ thoáng, ít cây cối, từ đó, bạn sẽ có tầm nhìn bao quát gần như toàn bộ khu vực hồ Tuyền Lâm. Bên kia bờ hồ là Thiền Viện Trúc Lâm, bên phải là bến thuyền và cụm công trình đập tràn cống ngầm. Phía xa xa có thể thấy thành phố Đà Lạt.

Lúc đi xuống hãy tận dụng tracking GPS để đi ngược lại lối đi lúc lên, tầm nhìn từ trên xuống nên phát hiện ra các lối mòn trên cung đường phượt Đà Lạt cũng dễ hơn. Lên núi có thể mất khoảng 1 tiếng nhưng xuống núi chỉ mất nửa thời gian lúc lên.

Những vật dụng cần thiết bạn nên mang cho hành trình chinh phục đỉnh Pinhatt

- Nước uống, khăn mặt, giày leo núi, balo nhẹ, áo khoác không quá dày, mũ vành rộng có dây buộc.
- Gậy chống: bạn có thể sử dụng gậy chuyên nghiệp khi leo núi hoặc chỉ cần một cành cây cứng cáp. Gậy sẽ là vật dụng thiết yếu, nó đỡ cho trọng lượng cơ thể của bạn rất nhiều nhất là những lúc xuống núi.
- Bật lửa: bật lửa có thể giúp bạn đề phòng rất nhiều rủi ro trong khi leo núi như lạnh, lạc đường...
- Kẹo: Khi leo núi, có những lúc bạn sẽ cảm thấy khô cổ do đó, kẹo ngậm sẽ giúp cho tuyến nước bọt hoạt động. Đồng thời, nó cũng giúp ích rất nhiều nếu như bạn đột ngột bị hạ đường huyết.
- Găng tay không thấm nước, giữ ấm.
- Đồng hồ, điện thoại.

Nếu bạn dự định ở lại đỉnh Pinhatt qua đêm thì nên chuẩn bị sẵn quần áo ấm cũng như thức ăn, nước uống, lều bạt. Có chỗ cho các bạn dựng lều ở lưng chừng núi và trên đỉnh.
Dulichgo
Đỉnh Pinhatt là đỉnh núi cao nhất che chắn phía Nam thành phố Đà Lạt. Không giống như Lang Biang với nhiều dịch vụ du lịch, đỉnh Pinhatt còn khá hoang sơ và có độ khó cao hơn nếu muốn chinh phục. Nếu chịu khó dậy sớm và đón ánh nắng bình minh từ đỉnh núi chắc hẳn đó sẽ là một trải nghiệm phượt Đà Lạt tuyệt vời cho các bạn yêu nhiếp ảnh, thích khám phá.

Đỉnh Pinhatt với độ cao 1.691m thuộc khu núi Voi là một trong những thử thách thú vị được những người ưa thích phám phá tìm đến chinh phục. Những người thích phượt Đà Lạt có thể thách thức giới hạn của bản thân với những con đường dốc núi trơn trượt, khu rừng già lạnh giá, và có những lúc tưởng chừng như họ phải bỏ cuộc trước mẹ thiên nhiên.

Tuy nhiên, những người chinh phục sẽ có cơ hội khám một Đà Lạt nguyên sơ, hoang dã; một hồ Tuyền Lâm thơ mộng từ đỉnh Pinhatt và bao quát khung cảnh tuyệt đẹp của tạo hóa. Bên cạnh đó, nếu bạn đi theo nhóm thì đây chính là thử thách giúp tăng thêm tình đoàn kết, tinh thần đồng đội và nó sẽ là kỷ niệm không thể phai nhòa trong tâm trí mỗi người.

Huyền Linh - Vntrip.vn
Du lịch, GO!

Lùng Cúng, cái tên rất quen thuộc trong giới thích leo núi ở Việt Nam phải không? Và nơi ấy chưa được chấm trên bản đồ (thời điểm đầu tháng 02-2015).

Đỉnh Lùng Cúng được đặt theo tên một bản làng nằm sâu trong vùng núi hiểm trở bậc nhất tại xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái. Leo Lùng Cúng mất khoảng 2 ngày một đêm trong rừng để tới đỉnh và xuống núi. Nhiều lời khuyên cho các phượt thủ rằng có thể leo từ 3 hướng khác nhau là bản Thào Chua Chải, bản Lùng Cúng hoặc bản Tu San. Hành trình sẽ đi qua rừng nguyên sinh có cảnh quan rất đẹp, khách sẽ bắt gặp những thảm thực vật độc đáo hoặc tán lá phong.

< Qua đèo Khau Phạ ăn tối bằng cá hồi.

Bọn này đã nghiên cứu từ lâu (T5/2014) nhưng thực sự lần này kế hoach chinh phục Lùng Cúng mới được thực hiện. Có một số đoàn đã thất bại 1-2 lần khi lựa chọn đường vào theo đúng vị trí của đỉnh núi này là bản Lùng Cúng, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái.

< Đêm ngủ nhờ ở nhà Vàng A Tu.

Sau 2 tuần tìm hiểu các loại bản đồ từ bản đồ Hành chính, bản đồ Gmap và bản đồ trên Ridewithgps.com, hỏi được thông tin từ cán bộ xã và tin tưởng vụ thành công từ đỉnh Sinh Tcha Pao (Xi Giơ Pao) nên tôi không chọn hướng leo từ bản Lùng Cúng mà sẽ theo hướng ngược lại là từ bản Thào Chua Chải, xã Chế Cu Nha, cùng huyện Mù Căn Chải.
Dulichgo
Nhìn trên bản đồ dĩ nhiên leo từ Thào Chua Chải sẽ xa hơn nhưng thuận lợi về đường vào vì từ quốc lộ 32 vào bản (đi được oto vào tận bản) cách 8km. Đường giao thông vào bản có cả trên bản đồ.

< Sáng, trước khi lên đường chúng tôi nhờ porter chụp ảnh. Ba cậu porter này tên ghép lại rất hay: Mùa (92), Câu (88), Giờ (86) và họ rất thích làm mẫu ảnh!

Còn nhìn trên bản đồ bên Nậm Có thì chẳng rõ đường vào bản, chỉ biết rằng đường vào bản từ UB xã là 25km đường núi rất khó đi, vào mùa mưa thì chỉ có nước... nên đi càng khó khăn mà thôi. Còn mùa khô thì cũng chỉ đi được bằng xe máy.
Về đường chim bay để lên đỉnh từ bản Thào Chua Chải khoảng 8,8km, nhưng điểm xuất phát đã ở độ cao ~1750m rồi nên sẽ thuận lợi hơn.

< 7h45 chúng tôi bắt đầu hành trình, đầu tiên là lối mòn (trong đầu nghĩ sao đường đẹp thế nhỉ, cung nhàn đây).

< Đi khoảng hơn nửa giờ thì xuống suối. Cứ men theo con suối, lộn qua lộn lại cả chục lần rồi đến lối mòn do Trâu cày...

Về porter, liên lạc được ngay cán bộ xã Chế Cu Nha qua trang thông tin của huyện MCC (thường trú tại bản Thào Chua Chải này luôn - may mắn ban đầu là liên lạc được đúng người ở bản). Tôi nhờ anh cán bộ này hỏi người dẫn luôn và được biết dân bản cũng biết đường.

< ... thì đến khu vực Tà Cô Y, đây là cổng vào (cổng được dựng lên để chắn Trâu bò).

Mọi thông tin ban đầu là như vậy và tôi cũng rất tin tưởng khi lựa chọn hướng chinh phục từ Thào Chua Chải sẽ thuận lợi hơn.
Lịch trình dự định là 3 ngày, nên tôi chuẩn bị kỹ từ thức ăn đến đồ dùng cho cả đoàn và porter để đảm bảo sức khỏe trong hành trình. Cuối cùng thực tế đường đi quá là dễ dàng so với những núi trước chúng tôi đã leo nên đỉnh Lùng Cúng được chinh phục luôn trong ngày đầu tiên, và về bản ngay chiều hôm sau.

< Tà Cô Y vốn là thung lũng giữa núi, ở đây bãi đất khá rộng và bằng phẳng, độ cao khoảng 1900m. Nghe dân bản nói trước đây là cánh đồng thuốc phiện, kh vực này thỉnh thoảng có cả khách nước ngoài đến khám phá.
Dulichgo
< Khu vực này bằng phẳng cách bản khoảng 5km, cắm trại ở đây cũng khá tuyệt. Có cả con suối dẫn nước trên núi về.

< Có ao, dân bản nuôi vịt.

Tracklog khi được như sau: Về đường đi khá sát với đường chim bay được nạp trước để tham khảo (đường vẽ trước là màu xanh, đường thực tế là màu đỏ). Lối mòn lên tận đỉnh và khu vực này được dân bản nuôi thả trâu bò, ngay cả trên đỉnh cũng đầy bãi Trâu đầm nhưng qua mùa đông nên trâu được lùa về hết chẳng còn con nào.

< Khu vực này đến mùa cỏ non chắc nuôi nhiều trâu ngựa lắm đây, giờ chỉ còn sót lại vài con. Lúc này là khoảng 10h, do ăn sớm nên chúng tôi dừng ăn trưa tại đây vì view khác đẹp, bữa trưa đơn giản gồm bánh trưng và giò.
Dulichgo
Đặc biệt đi qua khu vực thảo nguyên Tà Cô Y bằng phẳng cách bản khoảng 5km (trước đây 20-30 năm vốn là nơi trồng thuốc phiện) bây giờ thành bãi thả Trâu bò ngựa gà của dân bản, vào mùa đông không thấy nuôi chắc do lạnh nên được lùa về bản hết rồi.

< Ăn trưa xong nghỉ một lúc lại tiếp tục, đừng bắt đầu dốc. Qua quả núi phủ đầy dương xỉ, qua mùa đông lũ dương xỉ này khô rạc hết cả trông xa cứ như tuyết phủ vậy.

< Nhìn xuống Tà cô y thỉnh thoảng bị phủ mây mù.

Lộ trình như sau:
HN - CT Nội Bài Lào Cai - Đường Ngòi Thía (TL 166) - đèo Khau Phạ - Thào Chua Chải - Lùng Cúng - Thào Chua Chải - đèo Khau Phạ - QL 37 - CT Nội Bài Lào Cai - HN
Xuất phát từ Hà nội lúc 11h30, 30/1/2015, qua đèo Khau Phạ ăn tối (nạp năng lượng bằng cá hồi).

< Lên cao một chút có lối mòn nhưng gọi Sống lưng Tà xùa bằng... Ông.

Trước chuyến đi, có giáo viên cắm bản trên Mù Căn Chải nói rằng "Đường lên Lùng Cúng khó khăn lắm”, “Chưa quen đường anh có đi xe máy được không?”, “Anh cần tháo tất cả hộp xích, chắn bùn, yếm xe ra nếu không sẽ bị vỡ hết đấy”, "Mùa đông trên đấy nhiều đêm nước đóng băng muốn có nước dùng sáng sớm, buổi chiều phải đổ đầy nước vào các nồi sáng hôm sau đun cho băng tan ra", …

< Qua quả núi trọc này là hết khu vực Tà Cô Y, có cả cổng chắn.

< Vẫn là lối mòn dễ đi, nhiều lá phong rụng khô đầy, vào mùa phong chắc là đẹp lắm. Một loại cây nữa đặc trưng đang mùa hoa- Hồng quang (Rhodoleia championii). Cây cao nên chỉ nhìn thấy cánh hoa rụng dưới đất.

< Rừng cây to xem lẫn cây sặc.
Dulichgo
Theo anh ấy, Lùng Cúng là bản gần như xa nhất, cách trung tâm xã Nậm Có hơn hai mươi cây số đường rừng núi, đi xe máy tới nơi khoảng hơn hai tiếng đồng hồ (vào những ngày tạnh nắng). Đường đi thì nhỏ hẹp, dốc đứng quanh co. Bản ở độ cao tương đương với đỉnh đèo Khau Phạ (tầm 1800m so với mực nước biển) nên vào mùa đông hầu như cả ngày đều có sương mù bao phủ.

< Khu vực này thảo quả mới được trồng, qua mùa đông nên sống lay lắt.

Đặc thù địa lý là như vậy lại nghe mọi người góp ý tôi cũng thấy tóc gáy gai gai: Đời mình ít nhất cũng đã có hơn mười năm gắn bó với vùng cao đèo dốc nào mà chẳng trải qua! Ấy vậy nên thoáng chốc đám xe gầm rú cũng đến được với bản, từ đây sẽ trekking lên đỉnh Lùng Cúng.

< Nó kìa, đỉnh Lùng Cúng đấy, mới có 13h30 đã thấy đỉnh phía trước rồi!

< Do kiếm chỗ trồng thảo quả nên dân bản đi rất xa, sang cả đất bản khác nên đã có tranh chấp ở đây.Tuy nhiên nhưng đã được giải quyết ổn.

< Đến khoảng 2600m, chúng tôi chọn chỗ nghỉ. Lúc này là khoảng 15h, vẫn còn sớm mà nhìn trên bản đồ giả định thì đỉnh rất gần nên tôi phân công Mùa và Câu ở lại dọn chỗ ngủ, lấy nước và nấu cơm. Còn Giờ dẫn chúng tôi lên đỉnh. Ăn uống qua loa đến khoảng 15h30 chúng tôi đi tiếp. Càng lên cao càng nhiều cây sặc, ty vậy nhưng vẫn nhìn thấy dấu vết có người qua trước.

< Lên đến gần đỉnh thì nhiều mây mù và gió.

Vào bản lúc 9hpm. Tuy đi vào buổi tối nhưng đường đi không mấy khó khăn, vào gần bản Vàng A Tu (cán bộ xã tôi đã liên lạc được) đã ra đón và cho chúng tôi ngủ nhờ đêm đó. Nhà Tu khá rộng nhưng dù sao thì dân bản ở đâu cũng vậy, đều khó khăn.

< Rất mù mịt nên xác định summit cực khó nếu không có thiết bị GPS. Trên này khá nhiều bãi trâu đầm và khá bằng phẳng, trâu quần trên này từ lâu rồi mà giờ dân trek mới lên, ta thua xa rồi!

< Đồng hồ GPS của một cậu trong đoàn chỉ 2800m rồi mà nhìn phía trước vẫn mù mịt chả thấy đỉnh đâu, còn bản đồ GPS thì vẫn chưa chỉ đến đích. Đi tiếp thôi!

< Thoảng trong giây lát quan sát kỹ mới thấy một đỉnh phía trước. Lên đến nơi vẫn không phải vì bản đồ vẫn còn đường, lại đi tiếp.
Dulichgo
Tuy đã nhờ tìm người trước được rồi nhưng nhóm porter đấy lại đi bắt chuột vẫn chưa về nên Tu phải đi tìm người khác (Tu khá nhiệt tình). Nhưng khi nhờ người khác thì giá cũng khác (nói chung tôi không khoái tính cách của người Hmông vì toàn thay đổi vào giờ chót), tuy vậy vẫn phải chấp nhận chả nhẽ lại đi về (có mặc cả về giá chung như bao nơi khác nhưng vẫn cao hơn mức giá ban đầu đã ra). Nói chung thì công việc của họ là khuân vác và nấu ăn, tìm chỗ ngủ lấy nước thì vẫn hoàn thành tốt.

< Trong giây lát đỉnh nữa lại hiện ra, lúc này bản đồ GPS chỉ rất gần, tôi hét lên sung sướng gào lên để mọi người quay lại ... và chụp. Đỉnh đây rồi!

Sáng hôm sau chúng tôi xuất phát sớm, chuẩn bị đồ xong thì nhóm porter chở chúng tôi bằng xe máy lên trên tận cuối bản, độ cao ở đây ~1800m rồi cuối bản là khu vực trồng táo mèo chắc từ lâu rồi nên trông cây rất to và già tiếc là mùa này chả có hoa hay quả.

< Đặt GPS trên tảng đá một lúc rồi đọc tọa độ. Chính xác độ cao là 2908m. Giờ phút "thiêng liêng" đã đến, đúng đỉnh rồi. trúng phóc điểm tôi đã chấm trước.

< Thông số GPSmap thể hiện như thế này đây.

Và như các bạn thấy đấy: trọn cung đường chinh phục đỉnh Lùng Cúng được thể hiện qua những tấm ảnh - từ dưới bản lên độ cao là 2908m. Giữa trời đất mênh mông mây mù: một con đường mới và một đỉnh cao nữa được chinh phục. Một vùng đất tuy xa xôi nhưng vẫn tuyệt đẹp trong trái tim kẻ phượt lang thang - đất nước tôi đẹp thế đấy!

Theo ThuhuongBK (Diễn đàn Phượt.VN)
Du lịch, GO!