Chùa Vua (Đế Thích Quán)

(VHO) - Chùa Vua được xây dựng từ đầu thời Lê sơ (thế kỷ 15), tên chữ Hưng Khánh Tự, do có điện thờ Thiên Đế nên còn gọi là Đế Thích Quán. Chùa được công nhận Di tích lịch sử văn hóa quốc gia vào năm 1992

< Tam quan chùa Vua trên phố Thịnh Yên.

Địa chỉ hiện nay: 33 phố Thịnh Yên, phường Phố Huế, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội. Tọa độ: 21°0’37"N 105°51’11"E, cách Hồ Gươm hơn 2km về phía nam. Điểm dừng xe bus gần nhất: các phố Thái Phiên và Nguyễn Công Trứ (tuyến 23), Trần Khát Chân (tuyến 18, 44), phố Huế (tuyến 08, 31, 35, 38, 52).

< Ảnh xưa.

Chùa Vua là một cụm di tích bao gồm chùa Hưng Khánh và điện Thiên Đế. Tương truyền chùa có từ thời Lý. Trong các sách "Lĩnh ngoại đại đáp" của Chu Khứ Phi thời Tống và "An Nam chí lược" của Lê Tắc thời Trần cho biết: vua nhà Lý cùng các bầy tôi thường đi lễ chùa, đền Đế Thích vào ngày 30 tháng chạp. Về sau vua Lê cũng thường đến cầu ở đây nên dân gọi là chùa Vua. Dulichgo


< Điện Thiên Đế chùa Vua.

Hầu hết các tác giả đều cho rằng đền Đế Thích được lập vào đầu thời Lê sơ (thế kỷ 15). Sử tích viết “Vì thấy Đế Thích là bậc cao cờ, nên một ông hoàng thời Lê đem lòng hâm mộ, lập một đền thờ ở làng Thịnh Yên, tổng Hậu Nghiêm, huyện Thọ Xương”. Từ đó về sau, Đế Thích Quán đã trở thành trung tâm đấu cờ tướng hàng đầu của đất Thăng Long.

Truyền thuyết dân gian vốn coi Đế Thích là vua cờ; cho đến nay câu chuyện "Hồn Trương Ba, da anh hàng thịt" vẫn được lưu truyền rộng rãi. Trong thần thoại Ấn Độ, Đế Thích tức Sakradevanam Indra làm chủ cõi trời Đao-lợi, thống lĩnh 33 vùng trời, thuộc thượng tầng cõi Trung giới, cao hơn trời Tứ Thiên Vương và thấp hơn trời Dạ-ma.

Suốt mấy trăm năm, chùa Vua đã được liệt vào trong tốp 4 di tích nổi tiếng của kinh đô với tên gọi Thăng Long tứ quán. Đây vừa là chốn tâm linh thờ Phật và Vua Cờ, vừa là nơi các kỳ thủ thường đến thi tài trước những khán giả hâm mộ môn thể thao trí tuệ này. Chùa cũng từng là một cơ sở cách mạng và kháng chiến, bị giặc Pháp đốt năm 1947. Chùa đã được công nhận Di tích lịch sử văn hóa quốc gia vào năm 1992, ngày 1-10-2004 lại được gắn biển Di tích lịch sử cách mạng.


< Tượng Đế Thích, tác phẩm nghệ thuật thời Lê.

Chùa Vua đã được trùng tu nhiều lần. Thời thuộc Pháp, xung quanh nơi đây còn là một khu đất trống vắng với nghĩa địa ở phía bắc, từ giữa thế kỷ trước mới mọc lên phố xá và hồ bán nguyệt của chùa cũng bị lấp. Hiện nay chùa toạ lạc ở giữa hai ngõ Thinh Yên và ngõ Trần Cao Vân, ngay cạnh khu chợ Hoà Bình tức chợ Giời nổi tiếng thứ gì cũng có và luôn luôn đông đúc.

Sau lần trùng tu vào cuối TK 20, một số kiến trúc cũ vẫn được giữ lại làm dấu tích. Mặt chùa quay về hướng nam. Tam quan mới xây kiểu 2 tầng 8 mái theo phong cách nghệ thuật thời Nguyễn, hơi nhỏ hơn tam quan đền Quán Thánh. Tầng dưới tam quan đặt bia đá, tầng trên treo chuông đồng. Bước qua cổng ta thấy một sân gạch lớn được vẽ thành bàn cờ, xung quanh là những cổ thụ và chậu cây cảnh.

Từ sân cờ có một lối đi lát gạch, ở giữa chừng có cổng nghi môn, bên phải là nhà khách và nhà Tăng, bên trái sau hàng cây là Điện thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo và Điện thờ Mẫu. Lối đi này dẫn thẳng đến sân điện Thiên Đế. Bái đường rộng 7 gian, kết nối với thượng điện 5 gian thành hình chuôi vồ. Cạnh bái đường là chính điện thờ Phật, xây cũng gần giống như điện Thiên Đế. Phía sau hậu cung là nhà Tổ.

< Đấu cờ người ở chùa Vua.

Tọa lạc tại một nơi rất gần trung tâm thủ đô, khuôn viên chùa được coi là địa điểm lý tưởng cho Phật tử và cả các tín đồ của môn cờ tướng cổ truyền. Hằng năm, dân làng Thịnh Yên mở hội cờ người vào các ngày 6, 7, 8 và 9 tháng giêng âm lịch, thu hút hàng trăm danh thủ trong nước và quốc tế về thi đấu.

Đông khách nhất tất nhiên là trận chung kết. Trong tiếng trống giục giã hai đối thủ, các chàng trai và cô gái mang y phục truyền thống đóng vai các quân cờ cùng với đám đông khán giả hò reo cổ vũ tạo nên một sân khấu đầy mầu sắc chuyển động và âm thanh náo nhiệt. Ai đoạt giải 3 năm liền sẽ được ghi tên vào bia đá đặt tại nhà bia ở sát sân cờ.

< Tòa chính điện chùa Vua.

Không chỉ nổi tiếng là “kỳ miếu” đất Thăng Long, nơi đây hiện còn giữ được 14 pho tượng bằng gỗ hoàng đàn. Nổi bật nhất là tượng thần Đế Thích cao 1,6 m. Ngoài ra còn một bức Cửu long chạm trổ tinh vi, hai đỉnh đồng thời Nguyễn, một quả chuông nhỏ thời Tây Sơn (niên hiệu Cảnh Thịnh), hai quả chuông to thời Lê, hai chóe lớn cao chừng 1,6m cũng được đúc từ thời Lê.

Theo Đông Tỉnh (Vanhien.vn)
Du lịch, GO!